Wynagrodzenie brutto a netto – jak obliczyć pensję na rękę?

Autor  Grzegorz Pietruczuk

Ostatnia aktualizacja: 29 kwietnia, 2022

Jakiej wysokości składki są przy umowie o pracę? Na jakie profity mogą liczyć osoby młode do 26. roku życia? Jakie ubezpieczenia są obowiązkowe przy umowie zlecenie? Kiedy konieczne są składki od umowy o dzieło? Ile wynosi podatek?

To jaka jest różnica brutto a netto związane jest z rodzajem umowy podpisanej z pracodawcą oraz od kwoty. Im więcej zarabiamy, tym większą daninę na rzecz ubezpieczeń społecznych, zdrowotnego i oczywiście do podziału z państwem, w postaci podatku dochodowego, trzeba oddać.

Choć kwota brutto prezentuje się dobrze, to już netto niekoniecznie Cię zadowoli. Dlatego nim podpiszesz umowę sprawdź, ile realnie otrzymasz na rękę.

Różnica brutto a netto

Jaka jest ta różnica? Zasadnicza, chyba że myślimy tylko o umowie o dzieło, to do zapłaty jest wyłącznie podatek dochodowy, z małym wyjątkiem.

• Brutto – to kwota wynagrodzenia z wszystkimi potrąceniami w postaci składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, które leżą po stronie pracownika. I wspomniany podatek dochodowy.
• Netto – kwota po potrąceniach, którą pracownik otrzyma na konto.

Aby przeliczyć wynagrodzenie brutto na netto nie jest to duży problem, bo znaleźć można tego typu kalkulatory. Ale można też samodzielnie. I warto wiedzieć ile i komu co miesiąc oddajemy z zarobionych przez siebie pieniędzy.

Umowa o pracę

Jest to najpopularniejsza umowa zawierana z pracownikiem zatrudnianym na etacie. Umowa o pracę wiąże się z przywilejami, jakim jest choćby urlop, ale też obowiązkowym objęciem ubezpieczeniem chorobowym. Co w przypadku umowy zlecenie jest dobrowolne. Co prawda wykonujący pracę zyska większą kwotę netto, ale w przypadku choroby nie otrzyma świadczenia.

Zatrudnieni na umowę o pracę odprowadzają składki na:

Wynagrodzenie brutto na netto otrzymamy po odliczeniu wszystkich składek. Do tego dochodzą również koszty uzyskania przychodu, których wysokość jest różna w zależności od tego czy praca świadczona jest w mieście, w którym mieszka pracownik.

Zwolnienie z PIT dla młodych

W tym przypadku różnica brutto a netto będzie widoczna, bo młody pracownik będzie miał w portfelu od kilkudziesięciu do kilkuset złotych więcej miesięcznie.

Wysokość tej kwoty zależy od zarobków, im wyższe tym więcej zostaje. Są jednak warunki, bo gdy zarobimy za dużo, to mimo młodego wieku z fiskusem trzeba będzie się podzielić.

Z podatku dochodowego zwolnione są osoby do 26. roku życia. Jednak pod warunkiem, że nie przekroczyły pierwszego progu dochodowego. Wynosi on obecnie  85 528 zł.

Umowa zlecenie

W przypadku umowy zlecenie sprawa nie jest już tak oczywista jak przy umowie o pracę. Tu wchodzi w grę szereg różnych opcji.

Umowę zlecenie można zawrzeć z pracownikiem, który pracuje dla nas na umowę o pracę, z pracownikiem innej firmy, ale również z osobą nigdzie nie zatrudnioną. Jak wygląda wówczas kwestia wynagrodzenie brutto a netto?

W przypadku umowy zlecenie dobrowolne jest ubezpieczenie chorobowe. Aby do niego przystąpić należy złożyć wniosek u pracodawcy. Jest różnica brutto a netto wówczas, natomiast w przypadku gdy pracownik nie może wykonywać pracy, otrzyma świadczenie z ZUS.

Umowa o dzieło

Ten rodzaj umowy nie pociąga za sobą obowiązku opłacania ubezpieczeń społecznych, ani zdrowotnych. Zobowiązuje jedną ze stron do wykonania dzieła, natomiast zlecający nie wyznacza gdzie i kiedy ma ono zostać wykonane.

Wynagrodzenie brutto a netto w przypadku umowy o dzieło jest proste do wyliczenia, poza jedną sytuacją. Chodzi o podpisanie umowy o dzieło z pracownikiem, którego zatrudniamy na umowę o pracę. Jeśli taką umowę z nim podpiszemy, wówczas od umowy odprowadzane są wszystkie składki do ZUS.

Przy innych umowach o dzieło nie ma obowiązku płacenia ZUS. Warto jednak pamiętać, że choć wynagrodzenie w tym przypadku jest wyższe, to nie mamy ubezpieczenia zdrowotnego, nie opłacamy składek na emeryturę i nie mamy ubezpieczenia chorobowego.

Od umowy o dzieło należy się danina w postaci podatku dochodowego. A kwestia ta wygląda różnie w zależności od tego, czy stronami umowy są osoby prywatne czy prawne. Jeśli zleceniodawcą jest firma, to ona odpowiada za odprowadzenie podatku do urzędu skarbowego. Natomiast gdy umowa podpisana jest pomiędzy dwoma osobami fizycznymi, to wykonujący dzieło musi rozliczyć się z dochodu z umowy o dzieło na rocznym zeznaniu podatkowym, w rubryce inne źródła.

Opodatkowanie umów o dzieło:

• zryczałtowany podatek w wysokości 17% przy wynagrodzeniu niższym niż 200 zł,
• podatek 17% bądź 32% w zależności od wysokości dochodów, tak samo jak przy umowie zlecenie.

Przeliczane wynagrodzenie brutto na netto z tytułu umowy o dzieło bierze również pod uwagę koszty uzyskania przychodu. Standardowo jest to 20%, natomiast w przypadku przeniesienia praw autorskich koszty uzyskania przychodu wynoszą 50%.

Od 1 stycznia 2021 roku konieczne jest zgłaszanie umów o dzieło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jest od tego kilka wyjątków, między innymi umowy o dzieło zawierane z własnymi pracownikami.

W przypadku każdego pracownika najważniejszą kwestią jest netto, czyli płaca na rękę. Ale warto też wiedzieć, ile płacimy do ZUS-u i ile oddajemy w ramach podatku!