Inwestowanie w fundusze

Inwestowanie w fundusze pozwoli Ci na zbudowanie zdywersyfikowanego portfolio inwestycyjnego, bez konieczności analizy i wyboru akcji poszczególnych firm.

W tekście znajdziesz odpowiedzi m.in na te pytania: jak działają fundusze inwestycyjne, na czym polega inwestowanie w fundusze, czy warto inwestowac w fundusze oraz jak krok po kroku kupić jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.

Czym są fundusze inwestycyjne?

Fundusze inwestycyjne to rodzaj zbiorowego instrumentu inwestycyjnego, który gromadzi kapitał od wielu inwestorów w celu jego profesjonalnego zarządzania. Pieniądze zgromadzone w funduszach są inwestowane w różnorodne instrumenty finansowe, takie jak akcje, obligacje, nieruchomości czy instrumenty rynku pieniężnego, w zależności od celu i strategii danego funduszu.

Działalność funduszy inwestycyjnych na obszarze Polski definiuje ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. (Dz. U. 2004 Nr 146 poz. 1546).

Art. 3 ust. 1 Ustawy określa:

Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Rodzaje funduszy inwestycyjnych

Spotkasz się z różnymi podziałami funduszy inwestycyjnych, gdyż są kategoryzowane według różnych kryteriów. Ustawa dzieli fundusze na trzy rodzaje:

Fundusze inwestycyjne otwarte, tzw. FIO

Każdy może zainwestować w taki fundusz, otrzymując jednostki uczestnictwa. W przypadku śmierci inwestora są one dziedziczne. Możliwość kupna i sprzedaży w dowolnym momencie. Zgodnie z definicją z ustawy:

„Fundusz inwestycyjny otwarty zbywa jednostki uczestnictwa i dokonuje ich odkupienia na żądanie uczestnika funduszu. Z chwilą odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z mocy prawa.”

Specjalistyczne Fundusze Inwestycyjne, tzw. SFIO

Mogą  w nie inwestować określeni odbiorcy, np. są ukierunkowane do oszczędzania na emeryturę. Zgodnie z definicją z ustawy:

„Statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego stanowi, że uczestnikami funduszu mogą zostać podmioty określone w statucie lub takie, które spełniają warunki określone w statucie.”

Fundusze inwestycyjne zamknięte, tzw. FIZ

Nie emitują jednostek uczestnictwa, inwestor otrzymuje certyfikat inwestycyjny. Możliwość kupna i sprzedaży w określonych terminach. Zgodnie z definicją z ustawy:

„1. Fundusz inwestycyjny zamknięty emituje certyfikaty inwestycyjne:
1) podlegające wprowadzeniu do publicznego obrotu albo
2) niepodlegające wprowadzeniu do publicznego obrotu, na zasadach określonych w niniejszym rozdziale.

2. Statut funduszu określa, czy emitowane przez fundusz certyfikaty podlegają
wprowadzeniu do publicznego obrotu, czy nie podlegają wprowadzeniu do tego obrotu.”

Jak działają fundusze inwestycyjne?

W zamian za jednostki uczestnictwa bądź certyfikat inwestycyjny pobierają pieniądze od klientów. Zgromadzone środki inwestują zgodnie z przyjętą przez fundusz inwestycyjny polityką.

Tego typu inwestowanie ma wiele zalet, jest sposobem na dywersyfikację portfela oraz ściąga z barków inwestora konieczność samodzielnego inwestowania. To zarządzający funduszem podejmują decyzje o strategii inwestycyjnej. Fundusze inwestują w papiery wartościowe oraz w instrumenty rynku pieniężnego, a także inne prawa majątkowe.

W Polsce funkcjonuje obecnie około 850 funduszy inwestycyjnych (stan na koniec marca 2023 roku). Funduszami inwestycyjnymi zarządzają TFI, czyli Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych, jest ich w Polsce około 55. Wartość aktywów zgromadzonych przez TFI, we wrześniu 2022 roku, wyniosła blisko 360 mld zł.

Fundusze akcyjne i dłużne – na czym polega inwestowanie w fundusze tego typu?

Fundusze akcyjne większą część środków (najczęściej powyżej 60%) inwestują w akcje spółek i inne papiery wartościowe. Można je podzielić, biorąc pod uwagę różne kryteria. Wśród nich są fundusze inwestujące głównie w polskie spółki bądź też fundusze, które skupiają się na zagranicznych rynkach. Jedne stawiają na małe spółki, a inne na średnie. Kolejne tylko np. na ekologiczne.

Inny rodzaj to fundusze inwestujące w papiery dłużne, czyli są to dobrze znane obligacje, emitowane np. przez Skarb Państwa. Inwestycja tego typu jest obarczona niższym ryzykiem, ale zazwyczaj też niższą stopą zwrotu.

Spotkasz się również z pojęciem funduszy indeksowych. Są to fundusze inwestycyjne nienotowane na giełdzie. Można rzec, że to klasyka wśród funduszy. To co musisz o nich wiedzieć, to są wyceniane raz na dzień. Jednostki uczestnictwa kupisz bezpośrednio w TFI bądź u dystrybutora. Ich przeciwieństwem są ETF-y.

W słowniku wielu inwestorów ETF od kilku lat ma już swoją pozycję. Choć skrót niewiele mówi, to już po jego rozwinięciu, nie ma wątpliwości, o jaki fundusz chodzi. ETF, czyli Exchange Traded Fund, to fundusz inwestycyjny notowany na giełdzie.

Bezpieczeństwo funduszy inwestycyjnych – jakie jest ryzyko?

Przy inwestowaniu w fundusze należy pamiętać, że środki, które zamierzasz przeznaczyć na ten cel, nie mogą pochodzić z kredytu, nie powinny pochodzić z poduszki finansowej i środków na życie. Z tyłu głowy zawsze należy pamiętać, że jest opcja utraty części zainwestowanej kwoty, dlatego nigdy nie inwestuje się pieniędzy, które mają inny cel bądź pochodzą z pożyczki.

Jeśli zastanawiasz się, czy inwestowanie w fundusze inwestycyjne jest bezpieczne, to parasol ochronny nad inwestorami otworzyła ustawa.

• Fundusze Inwestycyjne są nadzorowane przez KNF.
• Aktywa inwestorów są oddzielone od aktywów spółki, która nimi zarządza.
• Limity inwestycyjne – różne w zależności od rodzaju funduszu.
• Aktywa funduszu przechowywane przez depozytariusza.
• Obowiązek informowania inwestorów o sytuacji finansowej i działalności funduszu.

Fundusze inwestycyjne jak zacząć?

Jak inwestować w fundusze inwestycyjne? Kilka praktycznych wskazówek

Inwestować w fundusze może nie tylko doświadczony inwestor, ale też osoba, która zaczyna rozglądać się za instrumentami inwestycyjnymi. Ważnym etapem inwestycji jest wybór funduszy inwestycyjnych i odłożenie na bok emocji. Inwestycje nie lubią pochopnych, nieprzemyślanych reakcji. Działanie pod wpływem emocji, w przypadku spadków i przyjęcie strategii minimalizowania strat przez zlecenie odkupu jednostek, niekoniecznie jest dobrą drogą.

Jeśli chcesz inwestować w fundusze, to zaakceptuj, że spadki były, są i będą i nawet jeśli statystyki danego funduszu – wypracowane stopy zwrotu w historii były zaskakująco dobre, to przyszłość może być zupełnie inna.

Inwestycje w fundusze należą do długoterminowych, tylko w taki sposób najczęściej faktycznie minimalizowane jest ryzyko i można na tym zarobić. Ciągłe śledzenie informacji z rynków i podnosząca się adrenalina nie są dobrymi doradcami.

Każda inwestycja obarczona jest ryzykiem i warto mieć to na uwadze. Dlatego na inwestycje przeznacza się środki, które potencjalnie w części można poświęcić. Jeśli zgadzasz się na ryzyko, to z pewnością mniej emocjonalnie podejdziesz do spadków i różnych zawirowań na rynkach.

Aktywny vs. pasywny fundusz inwestycyjny

Fundusze są zarządzane według przyjętej strategii. Jedne są bardziej zachowawcze w swoich decyzjach, a inne zdecydowanie odważniej, a nawet agresywniej sięgają po kolejne instrumenty inwestycyjne.

Fundusz aktywny, jak jego określenie na to wskazuje, na bieżąco śledzi rynek i reaguje na wszelkiego rodzaju wydarzenia, kupując to, co się opłaca i sprzedając to, co również się opłaca – według zespołu zarządzającego funduszem. Pasywny natomiast skupia się na ciągłości inwestycji, opierając się na przekonaniu, że wartość instrumentu bazowego będzie rosła.

Wysokość opłat

To one są, a przynajmniej powinny być, jednym z kluczowych czynników przy wyborze funduszu inwestycyjnego. Porównując fundusz aktywny z pasywnym, to zespół tego pierwszego siłą rzeczy musi być większy. Po drugie, podejmują więcej działań, co pociąga za sobą koszty. Dlatego fundusz aktywny zazwyczaj cechują wyższe opłaty bądź również takie koszty, których nie ma w funduszach pasywnych. Jednym słowem opłaty zależą w dużej mierze od strategii inwestowania funduszu.

Podstawową opłatą jest opłata za zarządzanie. Pokrywa ona koszty działalności TFI. Od 2022 roku opłata ta maksymalnie może wynieść 2% wartości aktywów funduszu. Dzięki tej obniżce, bo wcześniej opłaty były wyższe, polskie fundusze nie należą już do kategorii najdroższych w UE. Inne opłaty, z którymi spotkasz się to: opłata dystrybucyjna, umorzeniowa, za konwersję bądź zamianę.

Strategia inwestycyjna – czyli w co inwestuje fundusz?

W inwestowaniu dobrze jest utożsamiać się z produktami, w które się inwestuje. Mieć o nich wiedzę. Nie inwestuj w fundusz, jeśli nie znasz jego strategii, bo niestety nie tylko możesz się rozczarować, ale i stracić część środków, np. wybierając fundusz, który inwestuje w instrumenty wysokiego ryzyka.

Jeśli cenisz polskie spółki, poszukuj funduszy, które inwestują w akcje polskich spółek. Natomiast, gdy interesują Cię bardziej zagraniczne rynki, to one powinny się znaleźć w obszarze Twoich zainteresowań.

Wiedza o tym, w jaki sposób zarządzający wybierają spółki jest bardzo istotna, bo taka strategia może nie leżeć w kręgu Twoich zainteresowań inwestycyjnych. A nawet być w opozycji do własnych przekonań.

Im większy fundusz, tym lepszy?

Wartość posiadanych aktywów ma przełożenie na zachowanie płynności przez fundusz. Jeśli rynki będą cechować nieprzewidziane zdarzenia, a inwestorzy wpadną w panikę i masową będą zlecać odkupienie jednostek funduszu, to w przypadku niewielkiego funduszu, zachwieje to jego płynnością. Warto też wiedzieć, że fundusz ma tylko siedem dni na realizację złożonej dyspozycji odkupienia jednostek.

Dywersyfikacja portfela

Najlepsza inwestycja to zdywersyfikowany portfel! Nic tak nie obniża ryzyka inwestycyjnego jak świadome inwestowanie w różne instrumenty finansowe. Dzięki dywersyfikacji portfela, nawet jeśli poniesiesz straty na polu funduszy inwestycyjnych, to inne inwestycje mogą to odrobić i odwrotnie.

Poza tym istotna jest dywersyfikacja portfela funduszu. Działa to na takich samych zasadach jak w przypadku, gdy inwestujesz w akcje, obligacje, nieruchomości, ziemię itd. Gdy fundusz jest zbyt mocno skoncentrowany np. na jednej spółce, to w przypadku jej problemów, znacznie ucierpi cały portfel. Dlatego zadbaj o to, by w Twoim portfelu zagościły różne fundusze.

Więcej o dywersyfikacji portfela inwestycyjnego poczytasz tutaj:

Inwestowanie w fundusze inwestycyjne – plusy i minusy

Plusy inwestowania w fundusze:

• gotowy portfel inwestycyjny, wystarczy kupić jednostki funduszu,
• szeroka, elastyczna oferta funduszy przekłada się na to, że każdy znajdzie coś dla siebie,
• zarządzane przez doświadczony zespół, nastawiony na zysk,
• możliwość wypracowania dużo wyższego zysku niż na lokacie,
• możliwość kupna i odsprzedaży jednostek uczestnictwa w dowolnym czasie,
• inwestycja dla każdego – prosta, łatwa i zazwyczaj szybka transakcja.

Fundusze inwestycyjne nie są pozbawione minusów. Jak każda inwestycja mają swoje mocne strony, ale też ciemniejsze, o których musisz wiedzieć. Są to:

• opłaty dla TFI,
• zyski są opodatkowane,
• inwestycja w fundusze obarczona jest ryzykiem,
• oddajesz swoje oszczędności do zarządzania osobom trzecim.

Jeśli chodzi o ostatni minus inwestowania w fundusze inwestycyjne, to również można rozpatrywać go jako plus. Doświadczeni inwestorzy podejmują decyzje za Ciebie. Z drugiej strony nie masz wpływu na to, jakie strategie będą realizowane przez fundusz.

Jeśli nie chcesz inwestować w fundusze inwestycyjne przez TFI – alternatywą jest inwestowanie w fundusze ETF przez wygodne aplikacje i platformy online. Porównanie popularnych platform:

Wymagania	Brak specjalnych wymagań po otwarciu konta handlowego	Założenie konta Invest	Założenie konta inwestycyjnego
Prowizja	0%	0%	0%
Minimalna kwota inwestycji	10 USD	5 PLN	10 USD
Dodatkowe informacje	Opłata 5 USD za zlecenie wypłaty	Minimalna kwota wpłaty i wypłaty wynosi 10 Euro	Opłaty za brak aktywności na koncie
Recenzja	Recenzja eToro	Recenzja Trading 212	Recenzja XTB

W jakie fundusze warto inwestować?

Poniżej przedstawiamy największe, najpopularniejsze fundusze inwestycyjne, którym warto się przyjrzeć i które warto rozważyć w kontekście inwestycji w fundusze. Podzieliliśmy fundusze na te z rynku polskiego, europejskiego i rynku amerykańskiego. Pokażemy też, jak na przestrzeni lat radziły

Popularne polskie fundusze inwestycyjne

PZU Obligacji Krótkoterminowych

Fundusz inwestycyjny zarządzany przez PZU TFI, który skupia się na inwestowaniu w krótkoterminowe papiery dłużne, takie jak obligacje korporacyjne i skarbowe. Dążąc do stabilnego wzrostu kapitału i minimalizacji ryzyka, fundusz preferuje instrumenty o krótkim okresie do wykupu i niższym profilu ryzyka. Jest to atrakcyjna propozycja dla inwestorów poszukujących bezpieczniejszych inwestycji w porównaniu z rynkiem akcji, z zachowaniem płynności i mniejszym ryzykiem związanym ze zmianami stóp procentowych.

PKO Dynamicznej Alokacji

Fundusz zarządzany przez PKO TFI, mający na celu osiągnięcie długoterminowego wzrostu kapitału poprzez inwestowanie w akcje i obligacje. Fundusz ma zrównoważony profil ryzyka, dzięki równomiernemu podziałowi portfela między rynek akcji i dłużny.

Santander Akcji Polskich

Fundusz inwestycyjny zarządzany przez Santander TFI, który koncentruje się na inwestowaniu głównie w akcje spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Fundusz stawia na spółki o dobrej perspektywie wzrostu, stabilnej sytuacji finansowej i atrakcyjnej wycenie. Dzięki zrównoważonemu podejściu do ryzyka i dążeniu do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego, fundusz może stanowić interesującą propozycję dla inwestorów poszukujących ekspozycji na polski rynek akcji.

NN Akcji

Fundusz inwestycyjny zarządzany przez NN Investment Partners TFI, który inwestuje głównie w akcje spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Fundusz koncentruje się na spółkach o stabilnej sytuacji finansowej, dobrej perspektywie wzrostu oraz atrakcyjnej wycenie.

Popularne europejskie fundusze inwestycyjne

Carmignac Patrimoine

Francuski fundusz inwestycyjny, zarządzany przez Carmignac Gestion, który inwestuje w globalne akcje i obligacje. Fundusz dąży do dywersyfikacji portfela, minimalizacji ryzyka i osiągnięcia długoterminowego wzrostu kapitału dla inwestorów.

Pictet Global Environmental Opportunities

Fundusz inwestycyjny zarządzany przez Pictet Asset Management, który koncentruje się na inwestowaniu w globalne spółki działające w sektorach związanych z ochroną środowiska. Fundusz dąży do osiągnięcia długoterminowego wzrostu kapitału, jednocześnie wspierając firmy, które przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju.

M&G Optimal Income Fund

Brytyjski fundusz inwestycyjny zarządzany przez M&G Investments, który inwestuje w szeroki wachlarz dłużnych papierów wartościowych. Fundusz dąży do osiągnięcia optymalnych dochodów z dywersyfikowanego portfela obligacji, jednocześnie kontrolując ryzyko.

Robeco Global Consumer Trends Equities

Fundusz inwestycyjny zarządzany przez Robeco, który inwestuje w globalne spółki z sektora dóbr konsumpcyjnych. Fundusz koncentruje się na identyfikowaniu i wykorzystywaniu najważniejszych trendów konsumenckich oraz dążeniu do długoterminowego wzrostu kapitału.

Popularne amerykańskie fundusze inwestycyjne

Vanguard Total Stock Market Index Fund

Fundusz indeksowy zarządzany przez Vanguard Group, który inwestuje w akcje notowane na amerykańskim rynku akcji. Fundusz dąży do śledzenia wyników indeksu CRSP US Total Market Index, obejmującego szeroki przekrój sektorów i spółek.

Fidelity Contrafund

Fundusz akcji zarządzany przez Fidelity Investments, który inwestuje głównie w akcje spółek o dużym i średnim kapitalizacji. Fundusz dąży do osiągnięcia długoterminowego wzrostu kapitału, inwestując w spółki o wysokim potencjale wzrostu.

American Funds Growth Fund of America

Fundusz akcji zarządzany przez Capital Group, który inwestuje w akcje spółek o dużym i średnim kapitalizacji z potencjałem wzrostu. Fundusz koncentruje się na spółkach o dobrej perspektywie wzrostu i stabilnej sytuacji finansowej.

T. Rowe Price Equity Income Fund

Fundusz inwestycyjny zarządzany przez T. Rowe Price, który inwestuje w akcje spółek o dużym kapitalizacji, oferujących atrakcyjne dywidendy. Fundusz dąży do osiągnięcia długoterminowego wzrostu kapitału i dochodów z dywidend.

Fundusze inwestycyjne – czy warto?

Czy warto inwestować w fundusze inwestycyjne? Decyzja o inwestowaniu w fundusze musi być podjęta autonomicznie, biorąc pod uwagę zalety, minusy, ryzyko oraz inne czynniki, w tym osobiste (jak umiejętność trzymania emocji na wodzy). Z pewnością warto rozważyć inwestowanie w fundusze inwestycyjne, by urozmaicić swój portfel. Po drugie warto wziąć pod uwagę ten typ inwestycji, gdy myślisz o zainwestowaniu określonej kwoty długoterminowo.

Sprawdź nasz ranking kont maklerskich. To bezpieczne miejsca w sieci. Znajdziesz na nich również możliwość inwestowania w fundusze inwestycyjne.